Цаг агаар

Онцлох мэдээ: 2020 оны 3 дугаар сарын 21 -ний өдрийн байдлаар Монгол орны нийт газар нутгийн 15.8 % нь цастай ба дундаж зузаан нь 14 см, цасан дахь усны нөөц 3.71 шоо.км байна. Жишээлбэл: Увс нуур болон Тэс, Идэр, Шишхэд голын сав газруудын 60-80% нь цастай, цасан дахь усны нөөц нь дунджаар 0.64 шоо.км байгаа бол Хяргас нуур, Завхан, Дэлгэрмөрөн, Чулуут голуудын савын 30% цастай, цасан дахь усны нөөц 0.55 шоо.км байна. Цаашид урин дулаан цаг ирж буйтай уялдаад гол мөрний мөсний үзэгдэл улам идэвхижиж, цөнгийн хахаа, мөсөн дээгүүр ус урсах, хайлсан цас, мөс зэргээс шалтгаалан ус эргээсээ хальж орчин тойрны газар усанд автан, голын эрэг, татмаар нутаглаж буй ард иргэдэд аюул учруулж болзошгүй байна. Иймд том жижиг гол, сайр жалгын эрэг хөвөөнөөс зайдуу суурьшиж нуудлэх, гуу жалга, далан , шуудууг цэвэрлэж ус урсахад чөлөөтэй болгох, амьтны сэг зэмээр цасны ус дамжин голруу орж ус бохирдуулах өвчин эмгэг тараах аюултай тул холбогдох байгуулагаас зохих арга хэмжээг цаг алдалгүй авч цэвэрлэгээ устгал хийхийг зөвлөж байна. Мөн гол мөрөн, нууранд мөсний үзэгдэл эрчимшиж, мөсний зузаарлын эрчим буурч мөс өргөгдөн хэврэгшиж байгаа тул мөс цөмрөх аюулаас урьдчилан сэргийлэхийг онцгойлон анхааруулж байна. Гадаргын усны судалгааны хэлтэс 2020-03-21

Ажиглалтын мэдээ > Цаг агаарын мэдээ

Шинэчлэгдсэн: 2020-03-05 19:07:42

Хэвлэх

Сарын тойм

2020 ОНЫ 2 ДУГААР САРЫН УУР АМЬСГАЛЫН ТОЙМ

Өвлийн саруудад Монгол орны нутаг дэвсгэр дээгүүр их даралтын орон зонхилон ажиглагддагтай холбоотой цаг агаар гол төлөв тогтуун байдаг. Манай орны 2 дугаар сарын агаарын дундаж температур (1981-2010 оны дунджаар) Алтай, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, томоохон гол, нуурын сав газраар –24°С (-11.2°F)-аас хүйтэн, говь цөлийн бүс нутгаар -12°С (10.4°F)-аас дулаан, бусад нутгаар -12°С -аас -22°С (10.4°F-аас -7.6°F) байдаг байна.

Монгол орны хэмжээнд 2 дугаар сард хур тунадас бага унадаг бөгөөд ойролцоогоор жилийн нийлбэр хур тунадасны 1 хувьтай тэнцдэг. Тус сард томоохон гол, нуурын сав газар болон Ховдын урд хэсгээр 3-4.5 мм, Баян-өлгий, Увсын баруун хэсэг, цөлийн бүс нутгаар 0.2-1мм бусад нутгаар 1-2.5мм унадаг байна.

Зураг 1. 1981-2010 оны 2 дугаар сарын агаарын дундаж температур, нийлбэр хур тунадасны газарзүйн тархалт

2020 оны 2 дугаар сард ихэнх нутгаар агаарын дундаж температур 1981-2010 оны олон жилийн дунджаас (ОЖД) дулаан байсан. Бүс нутгаар авч үзэхэд (Зураг 2) Завхан, Хөвсгөл, Булган, Хэнтий, Дорнодын зарим нутгаар ОЖД орчим байсан бол нутгийн баруун болон төв хэсгээр, Хөвсгөл, Сэлэнгэ аймгийн хойд нутгаар ОЖД-аас +3.0–ээс +7.3°С –аар дулаан байжээ.

Хур тунадасны хувьд тус сард Монгол орны хэмжээнд дунджаар 3.6мм тунадас орсон. Бүс нутгаар авч үзэхэд (Зураг 2) ихэнх нутгаар ОЖД-аас 20-80 хувиар их хур хур тунадас оржээ. Харин Сэлэнгэ, Баян-Өлгий, Ховд, Говь-Алтай, Баянхонгорын зарим нутгаар ОЖД-аас 20-40 хувиар бага хур тунадас орсон байна.

Зураг 2. 2020 оны 2 дугаар сарын агаарын дундаж температур, нийлбэр хур тунадасны ОЖД-аас хазайх хазайлт

Монгол орноор дундажласан 2 дугаар сарын хоногийн дундаж агаарын температурын явцыг харахад (Зураг 3) 1 дүгээр 10 хоногийн эхний хагас болон 2 дугаар 10 хоногийн дунд үед ОЖД-аас -0.7 –оос -2.7°С хүйтэн, 1 дүгээр 10 хоногийн сүүлийн хагасаас 2 дугаар 10 хоногийн эхний хагас, 2 дугаар 10 хоногийн сүүлчээс сар дуустал ОЖД-аас +0.7 –оос +10.7°С дулаарсан байна. Хур тунадасны хувьд 2 дугаар 10 хоногийн эхний хагас болон 3 дугаар 10 хоногт бага зэрэг тунадас оржээ.

Зураг 3. Хоногийн дундаж агаарын температур, нийлбэр хур тунадасны ОЖД-аас хазайх хазайлт

2 дугаар сард -30°С-аас хүйтэн өдөр Увс, Завхан, Хөвсгөлийн нутгаар 10-21 өдөр Ховд, Булган, Сэлэнгэ, Төв, Улаанбаатар, Хэнтийн зарим нутгаар 2-9 өдөр, бусад нутгаар ажиглагдаагүй байна.

Зураг 4. -30°С-аас хүйтэн өдрийн тооны газарзүйн тархалт

Тус сард агаарын температурын үнэмлэхүй их утга Баянхонгорын Эхийнголд агаарт 13.5°С, хөрсний үнэмлэхүй их температур 30°С хүрч ажиглагдсан бол үнэмлэхүй бага утга Завханы Баян-Уулд агаарт -44.8°С, Завханы Отгон, Хөвсгөлийн Ренчинлхүмбэд хөрсөнд -45°С хүрч хүйтэрсэн. Харин даралтын үнэмлэхүй их утга Сэлэнгийн Сүхбаатарт 967.4 гПА, бага утга Баянхонгорын Баянбулагт 761.3 гПа хүрч тус тус ажиглагдсан. Салхины хурд хамгийн их нь Баян-Өлгийн Өлгийд 27м/с хүрчээ.